W opiece nad osobami starszymi niezwykle ważne są umiejętności radzenia sobie w nagłych przypadkach pogorszenia zdrowia podopiecznego. Zdarzają się jednak przypadki, kiedy konieczne jest udzielenie mu pierwszej pomocy, a jedną osobą, która jest w pobliżu, jesteś Ty. Umiejętności przeprowadzenia pierwszej pomocy odgrywają zatem kluczową rolę, bardzo często są warunkiem stawianym przed pośredników pracy i agencje zajmujące się zatrudnieniem opiekunów. Niekiedy stanowią tylko dodatkowy atut, jednak świadomość, że potrafisz pomóc swojemu podopiecznemu znacząco podnosi Twoją pewność siebie.

Musisz być przygotowany na nagłe pogorszenie się stanu zdrowia osoby starszej, nad którą sprawujesz opiekę. Pierwszą czynnością, którą należy w takiej sytuacji wykonać, to zapewnienie jemu i sobie bezpieczeństwa. Niekiedy jesteśmy w stanie przewidzieć nagłe zmiany zachodzące w organizmie chorego, innym razem wynikają one z niespodziewanych okoliczności. W obu przypadkach powinniśmy wiedzieć, jak się zachować i pomóc osobie starszej, zanim na miejsce zdarzenia dotrą wezwane przez nas służby medyczne.

Pogorszenie stanu zdrowia podopiecznego

Podejmując współpracę z osoba starszą, musisz pozyskać na jego temat wszystkie niezbędne informacje dotyczące jego stanu zdrowia – na jakie choroby choruje i jakie leki przyjmuje. Pomóc w tym może konsultacja z lekarzem seniora, który odpowie na wszystkie Twoje pytania i udzieli wskazówek, jak postępować z nim na co dzień i w szczególnych przypadkach, kiedy dojdzie do nagłego pogorszenia jego stanu zdrowia. Dzięki temu nie tylko będziesz mógł przewidzieć ewentualne zmiany, ale też podjąć odpowiednie kroki. Dotyczy to m.in. spadku i wzrostu ciśnienia, spadku poziomu cukru u osób chorych na cukrzycę, duszności przy chorobach układu oddechowego oraz nasilenia się bólu np. przy nowotworach. Możesz również poprosić lekarza do spisanie pewnego rodzaju instrukcji postępowania, którą będziesz miał zawsze przy sobie. O każdym pogorszeniu stanu zdrowia jesteś zobowiązany poinformować lekarza, który dzięki temu będzie mógł w prowadzić ewentualne zmiany w leczeniu swojego pacjenta.

Nie zawsze jednak przyczyny nagłych zmian są znane. Pojawiają się one niespodziewanie, zarówno w domu, jak również podczas spacerów czy wizyty w sklepie. W takich okolicznościach nigdy nie zwlekaj z zawiadomieniem służb medycznych oraz z konsultacją z lekarzem. Powinien on wiedzieć o takich dolegliwościach, jak duszności, nagły ból, biegunka, gorączka czy utrata apetytu. Można uznać, że nie są to objawy, które bezpośrednio zagrażają życiu seniora, jednak mogą sygnalizować poważną chorobę wymagającą diagnozy i specjalistycznego leczenia. Służby medyczne powinieneś wezwać zawsze przy wszelkiego rodzaju oparzeniach i urazach, utracie przytomności, bólu w klatce piersiowej, krwotoku, obrzękach kończyn, zatruciu i intensywnych dusznościach.

Kiedy senior traci przytomność

O utracie przytomności mówimy wtedy, kiedy podopieczny nie reaguje na bodźce, co może wynikać z zatrzymaniem krążenia bądź oddychania. To zagrożenie dla życia, dlatego zobowiązany jesteś zawiadomić i wezwać służby medyczne. W takim przypadku nieprzytomną osobę ułóż na plecach i odchyl jego głowę do tyłu, dzięki temu udrożnisz jego drogi oddechowe. Sprawdź, czy oddycha. Jeżeli tak, to zastosuj pozycję boczną ustaloną. Jeżeli została zatrzymana akcja serca i podopieczny nie oddycha, wykonaj masaż serca. Tętno sprawdź dwoma palcami, przykładając je do tętnicy szyjnej. Brak tętna wymaga od Ciebie przeprowadzenia masażu serca. W tym celu przyłóż obie dłonie na wysokości 1/3 mostka i uciskaj klatkę piersiową na głębokość ok. 5 cm przed 30 razy, po czym wykonaj 2 wdechy. Nie przestawaj do momentu, aż podopiecznemu zostanie przywrócona przytomność lub przyjazdu karetki pogotowia.

Kiedy senior ma drgawki

Problem dotyczy przede wszystkim osób cierpiących na padaczkę lub choroby centralnego układu nerwowego. Chory traci przytomność, dochodzi do upadku, skurczu mięśni i nierzadko również zatrzymania oddechu. Drgawki trwają kilkadziesiąt minut, po czym mogą ustąpić, czego bezpośrednim następstwem jest utrata przytomności. Najważniejsze, o czym musisz pamiętać, to ochrona głowy osoby starszej. Podtrzymaj ją i jednocześnie udrożnij drogi oddechowe. Kiedy drgawki ustąpią, skontroluj, czy nie doszło u podopiecznego do żadnych urazów. Należy skontaktować się z lekarzem, pamiętając, że drogi oddechowe przez cały czas muszą być udrożnione.

Umiejętność udzielania pierwszej pomocy dotyczy nas wszystkich. Nigdy nie wiemy, kiedy ktoś będzie potrzebował naszego wsparcia i kiedy to właśnie my staniemy w obliczu sytuacji zagrażającej życiu drugiego człowieka. Osoby starsze są szczególnie narażone na nagłe pogorszenie stanu zdrowia, nie tylko te, które zmagają się z konkretną chorobą. Brak reakcji z naszej strony zmniejsza szansę na przywrócenie zdrowia choremu, a nawet potęguje ryzyko zagrożenia jego życia. Każdy opiekun osoby starszej powinien odbyć kurs pierwszej pomocy, wynika to z charakteru jego pracy. Podopieczny powinien czuć się w Twoim towarzystwie bezpiecznie, mieć pewność, ze będziesz mógł mu pomóc, kiedy będzie tego najbardziej potrzebować.