Opieka nad osobą starszą wymaga ogromnej odpowiedzialności. Senior potrzebuje nie tylko pomocy przy wykonywaniu czynności fizycznych, ale także wsparcia psychicznego. Praca opiekuna jest jeszcze trudniejsza, gdy podopieczny cierpi na poważną chorobę lub różnego rodzaju schorzenia. W takim przypadku potrzebne jest jeszcze większe zaangażowanie. Częstą przypadłością u osób starszych jest osteoporoza. Jak sobie radzić, gdy u podopiecznego występuje właśnie ta choroba?

Czym jest osteoporoza? Przyczyny i objawy

Aby odpowiednio zająć się podopiecznym, który zmaga się z osteoporozą, trzeba widzieć, z czym mamy do czynienia. Osteoporoza to choroba układu szkieletowego. Najczęściej dotyka ona kobiet w okresie postmenopauzalnym, jednak może wystąpić też u starszych mężczyzn. U chorego na osteoporozę, dochodzi do zmniejszenia gęstości kości oraz zaburzeń spójności tkanek. W wyniku zanikania kośćca kości stają się porowate, kruche i bardzo osłabione.

Przyczyną takiego stanu może być po prostu podeszły wiek, ale również niedobory żywieniowe, nadmierne spożywanie alkoholu i palenie tytoniu, brak aktywności fizycznej oraz niedowaga. Osteoporoza objawia się częstym łamaniem i pękaniem kości. Zdarza się to w sytuacjach, które u zdrowych osób nie wywołałyby takiego stanu.

Leki, odpowiednia dieta i suplementacja to podstawa

Jeśli podopieczny cierpi na osteoporozę, opiekun musi wykazać się dużym zaangażowaniem i odpowiedzialnością. Przede wszystkim należy pamiętać, aby regularnie podawać seniorowi zapisane przez lekarza leki. Kolejną ważną kwestią jest pilnowanie diety osoby starszej i przyrządzanie odpowiednich posiłków. Jeśli jadłospis ustalany jest przez dietetyka, to wystarczy pilnować ustalonych założeń. Jednak jeśli sami, jako opiekunowie jesteśmy odpowiedzialni za ustalanie posiłków, musimy zadbać o dostarczenie odpowiednich składników odżywczych.

Dieta chorego na osteoporozę powinna być przede wszystkim bogata w wapń oraz witaminę D3. To właśnie te składniki w największym stopniu wpływają na zdrowie, jakość i gęstość kości. Produkty bogate w wapń to m.in. jogurty, sery, kefiry, mleko, jarmuż, tofu, zielone warzywa liściaste, łosoś, orzechy, fasola, bataty. Natomiast witaminę D3 znaleźć można w głównie w rybach.

Warto wspomnieć, że ludzki organizm jest zdolny do samodzielnego wytwarzania witaminy D3, poprzez tak zwaną syntezę skórną, która możliwa jest z udziałem promieni słonecznych. Zatem dla chorego na osteoporozę wskazane jest przebywanie na słońcu.

Nie zawsze jednak możliwe jest dostarczenie wszystkich potrzebnych składników odżywczych, czy przebywanie na zewnątrz i w niektórych przypadkach konieczna jest suplementacja. Jeśli lekarz prowadzący naszego podopiecznego zalecił stosowanie suplementów, to naszym zadaniem jest oczywiście dbanie o to, aby senior regularnie je przyjmował.

Ćwiczenia wzmacniające siłę mięśni i poprawiające równowagę

Na gęstość i jakość kości wpływają również ćwiczenia fizyczne. Dlatego, jeśli u podopiecznego nie ma przeciwwskazań do wykonywania aktywności fizycznej, to warto zachęcać go do takich zajęć. Oczywiście im starsza osoba, tym trudniej będzie jej wykonywać ćwiczenia i aktywność będzie musiała być mnie intensywna. Jednak jeśli senior jest w dobrej kondycji, warto do planu dnia wprowadzić krótką gimnastykę, delikatne ćwiczenia wzmacniające mięśnie i kształtujące równowagę, czy chociażby spacery. Nie muszą to być skomplikowane czynności. Ćwiczeniem wzmacniającym siłę nóg jest np. wchodzenie po schodach. Dla nieco sprawniejszych osób dobrym pomysłem będzie basen, pilates, joga, rowerek stacjonarny, ćwiczenia z piłką lub ćwiczenia z gumami.

Należy jednak pamiętać, że przed wprowadzeniem jakiejkolwiek aktywności, musimy skonsultować to z lekarzem prowadzącym naszego podopiecznego. Być może choroba jest tak zaawansowana, że nawet delikatne ćwiczenia fizyczne mogłyby znacznie pogorszyć stan seniora.

Zapobieganie upadkom i urazom

Objawy osteoporozy to przede wszystkim częste łamanie się kości. Nawet najmniejszy upadek czy uderzenie, może spowodować poważne złamanie czy pęknięcie. Dlatego opiekując się chorą osobą trzeba uważać, aby nie dopuszczać do sytuacji, w których może się to zdarzyć. Opiekun powinien stale być blisko seniora, aby w razie potrzeby pomóc mu utrzymać równowagę i zapobiec upadkowi. Szczególnie ważne jest to podczas wchodzenia i schodzenia ze schodów, na spacerach (zwłaszcza zimą, kiedy podłoże może być oblodzone) oraz podczas czynności higienicznych w łazience (senior może poślizgnąć się w wannie lub pod prysznicem). Należy też pamiętać, aby nie narażać podopiecznego na zbyt intensywny wysiłek. Bardzo długie spacery czy wymagające ćwiczenia są niewskazane.

Osteoporoza to ciężka choroba, która utrudnia codzienne funkcjonowanie i znacznie obniża komfort życia. Dlatego tak ważna jest pomoc opiekuna w postaci zarówno wsparcia fizycznego, jak i psychicznego. Jeśli objawy są tak zaawansowane, że niemożliwe jest wykonywanie jakichkolwiek czynności fizycznych, pamiętajmy, że w takim wypadku szczególnie ważne będzie wsparcie duchowe i rozmowa z seniorem.