Opieka nad osobami starszymi wiąże się z dużą odpowiedzialnością. Osoba opiekująca się seniorem powinna wykazywać się empatią, zaangażowaniem i serdecznością. Dobra atmosfera i przyjacielska relacja jest kluczem do sukcesu, który gwarantuje dobry nastrój osoby starszej i właściwą relację z opiekunem. Oprócz posiadania właściwych cech charakteru i osobowości ważna jest znajomość podstawowej wiedzy medycznej, która może okazać się przydatna w nagłych przypadkach pogorszenia się stanu zdrowia seniora. Jedną z dolegliwości, której doświadczenie przyczynia się do utraty życia lub sprawności ruchowej i neurologicznej jest udar mózgu. To stan nagłego zagrożenia życia, który wymaga natychmiastowej interwencji lekarzy. Aby skutecznie pomóc osobie starszej w takiej sytuacji warto dowiedzieć się, jak rozpoznać udar mózgu.

Czym jest udar mózgu?

Osoby starsze, zwłaszcza takie, które borykają się z dodatkowymi chorobami ogólnoustrojowymi są szczególnie narażone na wystąpienie udaru mózgu. To stan bezpośredniego narażenia życia lub zdrowia, który odpowiednio wcześnie rozpoznany można skutecznie leczyć lub całkowicie opanować.

Według definicji, którą podaje WHO, udarem nazywa się stan, w którym nagle, bez wcześniejszych objawów dochodzi do miejscowego lub całościowego zaburzenia pracy ośrodków, które zlokalizowane są w mózgu. Główną przyczyną, która wywołuje udar jest niedrożność naczyń, czego skutkiem jest niedokrwienie tkanek, które tworzą mózg. Do niedrożności może dojść poprzez stworzenie się skrzepliny, która hamuje przepływ krwi w żyłach i tętnicach, bądź poprzez pęknięcie głównych naczyń tętniczych i rozlanie krwi, czego skutkiem jest odcięcie jej dopływu do poszczególnych tkanek i komórek.

Objawy udaru mózgu - oznaki, które wymagają natychmiastowej reakcji

Udar mózgu jest stanem nagłego zagrożenia życia, które w przypadku seniorów może skończyć się zgonem lub znacznym zmniejszeniem sprawności psychoruchowej. Znajomość objawów, które są pierwszymi oznakami udaru niedokrwiennego lub krwotocznego wymagają natychmiastowego wezwania karetki pogotowia ratunkowego i przewiezienia pacjenta na odpowiedni oddział.

Do najważniejszych objawów udaru mózgu należą:

  1. Niedowład lub całkowite porażenie sprawności ręki lub nogi - objaw, który dotyczy najczęściej jednej strony ciała. Jeśli zauważalne są objawy utraty sprawności w kończynie, można poprosić seniora, aby uniósł obie ręce do góry. Jeśli jedna ręka zacznie samoistnie opadać może to oznaczać rozpoczęcie się stanu udarowego.
  2. Niedowład lub porażenie mięśni twarzy - zauważalnie jest opadanie jednego kącika ust ku dołowi. To objaw, który charakteryzuje podnoszenie się wyłącznie jednej strony ust przy próbie uśmiechu.
  3. Brak czucia na skórze rąk i nóg oraz twarzy - najczęściej występuje jedynie po jednej ze stron, może mu towarzyszyć uczucie mrowienia lub drętwienia.
  4. Zaburzenia mowy - przy doznaniu udaru mózgu mowa staje się niewyraźna, bełkotliwa. Osoba starsza może mieć trudność z wypowiadaniem najprostszych słów lub zacząć mówić bardzo powoli. Dodatkowo, mogą pojawiać się trudności z rozumieniem słów i pytań ze strony opiekuna. Aby zweryfikować wystąpienie tej dolegliwości, warto zapytać się pacjenta o jego imię, nazwisko oraz adres zamieszkania lub wiek.
  5. Zaburzenia widzenia - podczas udaru mózgu bardzo często dochodzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego. Skutkiem tego jest wystąpienie podwójnego widzenia lub niewyraźnego, rozmazanego obrazu, który jest odbierany przez zmysł wzroku.
  6. Problemy ruchowe - do pierwszych symptomów, świadczących o wystąpieniu udaru u seniora są zaburzenia chodzenia, przewracanie się, kierowanie ciała na jedną stronę. Dodatkowo, bardzo często pojawiają się zawroty głowy, szum uszny lub całkowita utrata równowagi.
  7. Ból głowy - podczas udaru niedokrwiennego lub krwotocznego dochodzi do wystąpienia silnego bólu głowy. Charakteryzuje go mocny ucisk lub uczucie kłucia, które występuje nagle, bez wcześniejszych przesłanek o możliwości jego pojawienia się.
  8. Utrata przytomności - u osób starszych, w przypadkach rozległego udaru mózgu dochodzi do nagłej utraty przytomności i świadomości.

Znajomość nagłych i zagrażających zdrowiu oznak udaru mózgu jest bardzo ważna. Odpowiednio szybka reakcja w wielu przypadkach może uratować życie lub sprawność i zdrowie osoby starszej. Po przyjeździe karetki bardzo ważne jest posiadanie wiedzy o ogólnym stanie zdrowia seniora, które może okazać się przydatne dla ratowników medycznych.

Udar mózgu u seniora - jak pomóc osobie starszej?

Po rozpoznaniu oznak, które zwiastują wystąpienie udaru mózgu niezbędne jest natychmiastowe wezwanie pomocy. Podczas oczekiwanie na przyjazd karetki należy ułożyć seniora w pozycji bocznej, bezpiecznej. W tym czasie nie należy podawać pacjentowi żadnych leków, napojów lub produktów spożywczych. Zły stan zdrowia mógłby doprowadzić do zakrztuszenia się lub zadławienia, co mogłoby wpływać na pogorszenie się sytuacji.

Ważne jest monitorowanie funkcji życiowych osoby starszej, takich jak mierzenie pulsu lub sprawdzanie płynności oddechu. W przypadku utraty przytomności lub zatrzymania krążenia, niezbędne jest rozpoczęcie resuscytacji, która może uratować życie osoby starszej.