Osoby starsze zmagają się z wieloma problemami zdrowotnymi, bardzo często dotyczącymi układu ruchu. Stopniowa utrata sprawności może być procesem przebiegającym wolniej lub szybciej w zależności od stanu zdrowia organizmu. Czy Twój senior uskarża się na ból stawów? Czy widoczny jest w ich obrębie obrzęk? Jeżeli tak, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że choruje na reumatoidalne zapalenie stawów. Jest to choroba nieuleczalna, jednak z możliwością łagodzenia objawów. W tym celu stosuje się leczenie farmakologiczne. Nie jest to jedyna metoda, jaka pomaga w przywracaniu codziennego komfortu życia osobie chorej.

Skąd ta choroba?

Jako opiekun osób starszy powinieneś mieć przynajmniej podstawową wiedze dotyczącą chorób wieku starszego. Bez wątpienia, reumatoidalne zapalenie stawów do nich należy. Bezpośrednią przyczyną wystąpienia choroby jest stan zapalny, który rozpoczyna się wewnątrz stawu. Błona maziowa się powiększa, co doprowadza do niszczenia sąsiadujących z nią struktur, w tym kości i ścięgien. Na początku występuje ból i obrzęk, po czym dochodzi do zniszczenia stawów oraz utraty ich ruchomości. Dlaczego jednak powstaje stan zapalny?

Jedną z odpowiedzi jest obciążenie dziedziczne. Jeżeli u kogoś z rodziny występuje reumatoidalne zapalenie stawów, istnieje podwyższone ryzyko zachorowalności na tę chorobę. Warto też wiedzieć, że pojawia się ona 3 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. Reumatoidalne zapalenie stawów ma też swoje powiązania z układem odpornościowym, a dokładnie z zaburzeniami, do jakich w nim dochodzi. Niektóre bakterie i wirusy uznaje się za winne powstaniu tej choroby. Ponadto na wystąpienie reumatoidalnego zapalenia stawów bardziej narażone są osoby narażone na silny stres.

Reumatoidalne zapalenie stawów występuje średnio raz na 100 osób. To statystyki, które należy uznać za niepokojące. Istnieje stosunkowo duże ryzyko, że będzie to choroba, która już rozwinęła się w organizmie Twojego podopiecznego lub dopiero będą pojawiać się pierwsze objawy. Zazwyczaj choroba ujawnia się między 30. a 50. rokiem życia, chociaż nierzadko zdarza się to znacznie później, ale tez…wcześniej.

Obserwuj i reaguj

Im wcześniejsza reakcja, tym większa szansa na spowolnienie rozwoju choroby i skuteczniejsze łagodzenie objawów. Dlatego jeżeli coś Cię niepokoi, to nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Nie każda osoba starsza chętnie mówi o swoich problemach i dolegliwościach zdrowotnych. Być może to właśnie Ty będziesz zmuszony przejąć inicjatywę i często pytań o konkretne objawy. Jedną z pierwszych objawów jest obrzęk stawów. Wynika to z rozrostu błony maziowej. Początkowo choroba ujawnia się w obrębie jednego większego stawu, jak np. staw biodrowy. Niestety postępuje, aż w konsekwencji atakuje wszystkie stawy.

Dla seniora najbardziej uciążliwy będzie zapewne ból, nasilający się zaraz po przebudzeniu, kiedy stawy przez długi czas były nieruchome. Jest to spowodowane gromadzeniem się płynu zapalnego oraz obrzęku tkanek. Wraz z bólem odczuwa się też sztywność stawów. Objawem, który łatwo dostrzec, jest ograniczenie ruchomości stawów. Początkowo może być ono niewielkie, jednak wraz z postępem choroby będzie się ono nasilać. Długo trwająca choroba skutkuje także deformacją stawów.

Jednak nie tylko zmiany w obrębie stawów sygnalizują chorobę. Tak naprawdę towarzyszą im inne dolegliwości, które mogą świadczyć też o innych chorobach. Wiele z nich są w żaden sposób nieutożsamiane z reumatoidalnym zapaleniem stawów, często więc choroba nie zostaje we wczesnym stadium zdiagnozowana. W okolicy łokci i stawów rąk mogą pojawić się bolesne podskórne guzki. Zdarza się też, że pojawiają się problemy z układem sercowo-naczyniowym, w tym choroba niedokrwienna serca. Należy też zwrócić uwagę na wzrok. Pojawia się suchość, będąca następstwem zapalenia spojówek. Reumatoidalne zapalenie stawów sprzyja też rozwojowi zapalenia opłucnej. Pojawia się wówczas dotkliwy kaszel, ból w klatce piersiowej i duszność.

Jak leczyć? Czy możesz pomóc?

Metodą, którą stosuje się zawsze przy reumatoidalnym zapaleniu stawów, jest leczenie farmakologiczne. Lekarz na podstawie przeprowadzonych badań oraz zdiagnozowaniu choroby z uwzględnieniem jego stadium i towarzyszących objawów, przepisuje konkretne leki. W leczeniu popularne są, szczególnie w początkowej fazie rozwoju, leki modyfikujące przebieg choroby. Swoje zastosowanie znalazły m.in. leki biologiczne. Dla złagodzenia dolegliwości bólowych stosuje się leki przeciwbólowe, które mają na celu umożliwić choremu możliwie jak najlepsze funkcjonowanie, na co dzień.

Ty jednak również możesz pomóc swojego podopiecznemu w chorobie. Spędzasz z nim najwięcej czasu, dlatego to Twoje wsparcie psychiczne jest kluczowe. Niesprawność i utrata samodzielności są dla każdej osoby zjawiskami trudnymi do zaakceptowania. Powinieneś dać poczucie bezpieczeństwa swojego podopiecznemu, jednocześnie jednak dawać mu poczucie, że wciąż jest potrzebny. W reumatoidalnym zapaleniu stawów niezwykle ważny jest odpoczynek. Jeżeli senior odczuwa taką potrzebę, niech w planie jego dnia znajdzie się czas na drzemkę. Nie można przy tym rezygnować całkowicie z aktywności fizycznej. Odpoczynek jest tak samo ważny, jak ćwiczenia, oczywiście muszą one być dopasowane do sprawności i możliwości osoby chorej. Leczenie farmakologiczne uzupełnia fizykoterapia. Możesz też pomóc osobie starszej złagodzić objawy choroby i spowolnić jej rozwój zmianą diety. Koniecznie trzeba unikać nadwagi i otyłości. Niech dieta będzie też bogata w witaminę D i wapń dla wzmocnienia kości.

Reumatoidalne zapalenie stawów jest chorobą powszechnie występującą u starszego pokolenia. Nie można w leczeniu ograniczać się tylko do przyjmowania leków. Ty też masz swój ważny udział w leczeniu. Twój podopieczny potrzebuje Twojego wsparcia psychicznego, ale też zachęty do aktywności fizycznej, zdrowej diety i odpowiednich warunków do odpoczynku.