Udar u seniora - niezbędne informacje dla opiekuna osoby starszej
Udar u seniora - jakie mogą być jego przyczyny?
Seniorzy są znacznie bardziej narażeni na wystąpienie udaru. Pojawienie się tej jednostki chorobowej dotyczy przede wszystkim osób po 60-65 roku życia, a wśród jej podstawowych przyczyn wymieniany jest wiek. Istnieje korelacja między nieodpowiednim sposobem odżywiania, a także niedostateczną aktywnością fizyczną, a wystąpieniem tego zagrażającego życiu człowieka stanu. W grupie seniorów, którzy są bardziej narażone na udar, można wymienić osoby regularnie palące papierosy, czy spożywające alkohol. Oprócz tego na ze zwiększonym ryzyko wystąpienia tego zespołu klinicznego narażeni są pacjenci zmagający się z nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, a także migotaniem przedsionków.
Udar u seniora - jakie są jego objawy?
Udar u osoby starszej zazwyczaj dotyka określonej strony ciała, choć w przypadku 2% pacjentów występuje rodzaj obustronny, który dotyczy całego ciała. W danym obszarze można zauważyć zaburzenia widzenia związane z ubytkiem jego pola, niedowład danej partii mięśni kończyn, czyli nóg i rąk i ich drętwienie, a także niedowład lub paraliż mięśni twarzy i związane z tym opadanie kącika ust. Z tego względu u osób dotkniętych udarem dostrzegalny jest nienaturalny grymas twarzy i jednocześnie mają one problemy z poruszaniem się i utrzymaniem równowagi, przez co objawia się u nich chwiejnym krokiem. Osoby dotknięte tą jednostką chorobową mają problem z artykulacją swoim wypowiedzi, ponieważ zaatakowany został ich ośrodek mowy. Takie dolegliwości mogą być związane z zapominaniem słów, czy niemożnością zbudowania zdania. Sama mowa jest dość trudna do zrozumienia i niewyraźna. Tutaj mowa o afazji czuciowej. Chory może być również dotknięty jej drugim rodzajem, czyli afazją ruchową. W tym wypadku, choć osoba chora nie ma problemu z wypowiadaniem się, ma ona trudności ze zrozumieniem wypowiadanych do niej przez drugą osobę słów i reagowaniem w sposób adekwatny na jej wypowiedzi. W tym wypadku spontanicznie mówione przez nią słowa są określane, jako bełkot. Pacjent, u którego wystąpił udar, może również odczuwać intensywne dolegliwości bólowe nieznanego pochodzenia, a także zmagać się z zawrotami głowy, nudnościami, wymiotami, omdleniami, czy problemami z połykaniem. Oprócz tego może dojść do utraty przytomności, czy śpiączki. Z drugiej strony istnieją również udary bezobjawowe, zwanymi również cichymi. Nierzadko poprzedzają one późniejszy udar, którego objawy są widoczne.
Udar lewostronny, a prawostronny - czym się różnią i który z nich jest groźniejszy?
"Który udar gorszy prawostronny czy lewostronny?" to jedno z pytań, które pojawia się w głowie opiekuna osoby starszej, po przebytym przez seniora udarze. Nie da się odpowiedzieć na nie w sposób jednoznaczny. Nie bez znaczenia jest fakt, czy jest to udar niedokrwienny, czy krwotoczny. Ten drugi występuje znacznie rzadziej i jest najczęściej groźniejszy niezależnie od tego, której półkuli dotyczy, a jego skutki związane z wylewem krwi do mózgu są poważniejsze. Kluczową różnicom między udarem lewej, a prawej półkuli mózgu, jest fakt, że oba objawiają się na przeciwległej stronie ciała, czyli lewostronny po prawej, a prawostronny po lewej. W przypadku udaru niedokrwiennego będzie to przede wszystkim niedowład kończyn, jak i mięśni twarzy oraz zaburzenie czucia i widzenia po danej stronie ciała. W przypadku cięższego przebiegu może pojawić się całkowite porażenie danej strony ciała.
Udar u seniora - rola opiekuna osoby starszej i leczenie
W przypadku wystąpienia udaru kluczową kwestią jest udzielenie seniorowi pomocy wystarczająco szybko, aby zmiany, które zaszły w mózgu były w danym momencie odwracalne. Z tego względu kluczową kwestią jest zachowanie przez osobę opiekującą się nim czujności i niebagatelizowanie przez nią niepokojących sygnałów, które mogłyby wskazywać na wystąpienie takich stwarzających zagrożenie dla zdrowia i życia objawów klinicznych, a tym samym stworzenie możliwości udzielenia jej pomocy w ciągu pierwszych dwóch godzin od momentu wystąpienia udaru. Do zadań opiekuna osoby starszej, która jest jego świadkiem, należy ułożenie jej w wygodnej, a zarazem bezpiecznej pozycji, a gdy zajdzie taka potrzeba wykonanie resuscytacji. Oczywiście w pierwszej kolejności należy możliwie, jak najszybciej wezwać karetkę. W czasie oczekiwania na przyjazd ambulansu osobie, u której istnieje podejrzenie wystąpienia udaru, nie powinno podawać się jedzenia i picia. Po przebytym udarze należy przygotować się na konieczność długotrwałej rehabilitacji. Rola fizjoterapeuty w powrocie seniora do jego dawnej sprawności, w sytuacji, w której wystąpiły u niego zmiany w mózgu, jest nieoceniona. Kluczowe i niezwykle cenne jest również wsparcie w tej trudnej sytuacji opiekuna osoby starszej. Podtrzymanie takiego pacjenta na duchu i okazanie mu wsparcia i empatii, a także docenianie jego postępów jest nie mniej ważne. Skuteczna rehabilitacja jest możliwa tylko dzięki harmonijnej współpracy między fizjoterapeutą, seniorem dotkniętym udarem i jego opiekun.