Opieka nad osobą niepełnosprawną na wózku inwalidzkim

Opieka nad osobą niepełnosprawną na wózku inwalidzkim
Opiekowanie się osobą niepełnosprawną ruchową jest trudnym i odpowiedzialnym zadaniem. Sprawując opiekę nad podopiecznym trzeba kierować się zasadami, które pomogą nie wyrządzić krzywdy choremu ani sobie.`

Opieka nad osobą niepełnosprawną poruszającą się na wózku inwalidzkim zakłada nie tylko właściwe podejście psychologiczne, ale także wykorzystanie odpowiedniego sprzętu oraz odpowiednich technik. Profesjonaliści zalecają korzystanie z wszelkiego rodzaju urządzeń wspomagających nas w każdej czynności wymagającej wysiłku fizycznego.

Zasady opiekowania się osobą na wózku

Istnieje kilka zasad postępowania podczas sprawowania opieki nad ludźmi poruszającymi się na wózku inwalidzkim. Jedną z nich jest ta mówiąca, iż podopieczny powinien mieć jak największy poziom samodzielności oraz niezależności. Taka aktywność może dobroczynnie wpływać na jego samopoczucie oraz zadowolenie z siebie, a także wspomagać jego rehabilitację fizyczną. Początkowo dobrze jest pozwolić podopiecznemu na wykonywanie czynności związanych z samoobsługą: jedzenie, ubieranie się bądź zachowanie higieny. Stopniowo, o ile jest taka możliwość, można włączać go do pomocy przy podstawowych aktywnościach domowych.

Nie należy wyręczać podopiecznego w wykonywaniu tych czynności, z którymi sobie radzi. W takich przypadkach lepiej uzbroić się w cierpliwość i poczekać, aż dana aktywność zostanie wykonana, ponieważ samodzielne jej ukończenie daje mu nie tylko samozadowolenie, ale również przyśpiesza czas rekonwalescencji i rehabilitacji. Nadopiekuńczość w takiej sytuacji może jedynie zaszkodzić – zahamuje rozwój, a niekiedy może spowodować regres dotychczasowych dokonań chorego.

Sprawując opiekę nad chorym warto pamiętać, że nie wolno traktować go przedmiotowo. Z tego też powodu wykonując jakąkolwiek czynność na jego rzecz, trzeba o niej informować. Jest to o tyle ważne, że przy takich aktywnościach jak podnoszenie lub sadzanie o wiele wygodniej jest, kiedy podopieczny zgadza się na zmianę pozycji i próbuje współpracować, niejako ułatwiając jej przeprowadzenie.

Co bardzo ważne jako opiekun osoby niepełnosprawnej nie powinniśmy podejmować się wykonania czynności, której nie możemy lub nie umiemy wykonać. Ta zadana jest szczególnie istotna w przypadku sytuacji, w których po prostu nie jesteśmy w stanie zdecydować, czy przypadkiem nie zaszkodzimy choremu w trakcie naszego działania. Dobrze jest zatem najpierw dobrze poznać zasady przenoszenia, sadzania i podnoszenia osób niepełnosprawnych ruchowo.

W jaki sposób prawidłowo przenosić chorych?

Decydując się na przeniesienie podopiecznego warto kierować się zasadą mówiącą o tym, iż bezpieczeństwo opiekuna jest równoznaczne z bezpieczeństwem osoby przenoszonej. Chodzi o to, aby w najważniejszym momencie tego procesu nie nabawić się problemów z kręgosłupem. Jest to szczególnie istotne w tych miejscach, które nie zostały wyposażone w specjalistyczny sprzęt pozwalający na przenoszenie podopiecznego bez użycia siły.

Przede wszystkim warto pamiętać o tym, aby transfer chorego rozpoczynać przy ugiętych kolanach i całkowicie prostych plecach. Taka pozycja, wsparta dodatkowo szeroko rozstawionymi stopami, powinna pomóc jak najmniej obciążać kręgosłup, ponieważ ciężar rozkłada się wtedy równomiernie. Podczas tej czynności nie wolno również wykonywać żadnego rodzaju gwałtownych ruchów, nie należy także przechylać się na boki. Takie zachowanie może skutkować nadwerężeniem mięśni lub ścięgien, a także urazem kręgosłupa.

Im mniejsza jest odległość pomiędzy opiekunem a podopiecznym, tym łatwiejsze jest przenoszenie i podnoszenie chorego. Jest również bezpieczniejsze dla kręgosłupa, ponieważ lepiej angażuje dolne części ciała, a więc biodra i kolana, zamiast górnej części kręgosłupa.
Jednocześnie w trakcie przenoszenia trzeba pamiętać, aby dystans do pokonania był jak najmniejszy. Warto pokonać go krokiem odstawno-dostawnym, ponieważ w ten sposób minimalizuje się ryzyko wywrócenia. O ile jest to możliwe, dobrze poprosić podopiecznego o współpracę w trakcie wykonywania tej czynności. Może on na przykład objąć przenoszącą go osobę w talii albo przytrzymywać się jej barków, co ułatwi każdy rodzaj manewrowania, a przy okazji dodatkowo go zaktywizuje.

Warto pamiętać o tym, iż ze względu na bezpieczeństwo obydwóch osób, czynność przenoszenia powinna być wykonywana szybko, sprawnie i precyzyjnie. Co więcej, warto także zadbać o delikatność – może okazać się, że niektóre części ciała podopiecznego są szczególnie bolesne lub drażliwe.

Sprzęt do transferu chorego

Jeśli decydujemy się na opiekę nad osobą niepełnosprawną ruchowo, szczególnie bezwładną, niezbędny jest sprzęt do przenoszenia chorego. W warunkach domowych mamy do czynienia zazwyczaj z wszelkiego rodzaju podnośnikami dla osób niepełnosprawnych, matami antypoślizgowymi na wózek lub specjalistycznymi pasami do podnoszenia i przenoszenia osób niepełnosprawnych ruchowo. Zastosowanie tego rodzaju oprzyrządowania gwarantuje nie tylko bezpieczeństwo chorego w trakcie jego podnoszenia lub transferu, ale jednocześnie pozwala na przetransportowanie go z jednego miejsce na drugie bez wysiłku i zagrożenia dla zdrowia opiekuna. Co bardzo ważne, urządzenia te mogą być również wykorzystywane w momentach, kiedy istnieje potrzeba zmiany ułożenia ciała osoby leżącej na łóżku.