Metody aktywizacji seniora z demencją
Opieka nad osobą starszą jest niewątpliwe wymagająca, jednak przy odrobinie chęci i nieustannym poszerzaniu swojej wiedzy i umiejętności, może stać się wartościową przygodą. Warto poszukiwać technik i sposobów, które zmobilizują starszą osobę do jak najdłuższego pozostania w dobrej formie. Istnieje kilka wymagających cierpliwości, lecz prostych sposobów na pomoc osobie starszej, borykającej się z demencją. W jaki sposób można aktywizować seniora z demencją?
Po pierwsze poznaj wroga – czym jest demencja?
Demencja jest przypadłością, z którą boryka się bardzo duży odsetek osób starszych, jak wskazują statystyki, może to być nawet 30% osób, które mają 80 lat. Dlatego jest to schorzenie, z którego podstawami oraz sposobami postępowania, powinna zaznajomić każda opiekunka osób starszych. Ta choroba, którą można spotkać także pod inną nazwą „otępienie”, można poznać po charakterystycznych objawach, do których można zaliczyć m.in.:
- problemy z pamięcią
- brak zorientowania w czasie
- stany lekowe
- utratę kontaktu z rzeczywistością
- depresję
Należy jednak podkreślić, że każdy przypadek jest inny, a wystąpienie poszczególnych objawów i ich nasilenie jest całkowicie indywidualne. W tej chorobie zdarzają się też lepsze i gorsze dni, warto więc dołożyć wszelkich starań, by tych pierwszych było jak najwięcej.
Jaki wpływ na kondycję osób z demencją ma aktywizacja?
Większość z nas, a przede wszystkim osoby starsze, które mnóstwo lat pracy mają za sobą, są przyzwyczajone do regularnego rytmu dnia, wielu zajęć i obowiązków. Kiedy przychodzi moment, że siły już nie pozwalają na pracę, nawet taką, która sprawia przyjemność np. w przydomowym ogródku, burzy porządek dnia, do którego straszy człowiek, jest przyzwyczajony. Każdy z nas potrzebuje zajęcia, można powiedzieć, że jesteśmy osobami zajęciowymi, chcemy, co więcej, potrzebujemy coś robić, mieć zajęcie. To opiekun, który organizuje aktywizację, musi dostosować rodzaj podejmowanej aktywności do tego, w jakim stanie znajduje się jej podopieczny. Aktywizacja osoby, która choruje na demencję, pozwoli nawiązać lepszą współpracę, porozumienie między opiekunem, a jego podopiecznym. Stały porządek, rytm dnia, który wypełniony jest zajęciami aktywizacyjnymi, zapewnia starszej osobie właściwe spożytkowanie energii. Wpływa to na stabilność emocjonalną, pozwala uniknąć frustracji. Zapewnienie zajęć aktywizacyjnych pomaga osobie starszej na uporządkowane życie, które pozwala cieszyć mu się jego jakością, czuć się potrzebnym.
Przykłady form aktywizacyjnych seniorów z demencją
Sposób, w jaki jest aktywizowana osoba z demencją, powinno być uzależnione od kilku czynników – jej sprawności, ogólnego stanu zdrowia, a przede wszystkim od fazy, w jakiej znajduje się demencja.
Formy aktywizacji seniora z demencją we wczesnej fazie
Jeżeli chodzi o wczesne stadium tej choroby, bardzo ważna jest praca, która pomoże ćwiczyć pamięć, spostrzegawczość. W takim przypadku podstawowe czynności i ich wykonanie w odpowiedniej kolejności zostawia się podopiecznemu, chodzi tu przede wszystkim o: higienę osobistą, ubieranie się i jeżeli inne schorzenia na to pozwalają samodzielne przemieszczanie się. Bardzo ważne jest regularne trenowanie mózgu i jego funkcji, przede wszystkim pamięci. Sposób, w jaki będziemy to robić z podopiecznym może być w pełni dostosowany do jego upodobań, takie ćwiczenia mogą przyjmować naprawdę różnorodną i ciekawą formę. Może to być np.:
- rozwiązywanie krzyżówek
- granie w gry planszowe
- układanie puzzli
- gry typu memory
- różnorodne ćwiczenia obejmujące zabawę słowami, czy literami
Warto poświęcić trochę czasu na to, by odnaleźć taką formę aktywizacji, która sprawi seniorowi radość, będzie dla niego frajdą. Dzięki temu chętnie ją podejmie, a skutki, jakie przynosi aktywizacja, będą bardziej widoczne.
Rodzaje aktywizacji dla osób w późnym stanie demencji
Konieczne jest to, żeby osoba, u której demencja rozwinęła się, przeszła już w stan bardziej zaawansowany także była poddawana aktywizacji. Ze względu na fakt, że wraz z postępem choroby, efektywność mózgu zmniejsza się, wraz z postępem choroby, należy przykładać coraz większą wagę do aktywizacji. Nawet jeżeli mowa o głębokim stadium demencji, tutaj także wskazane jest, żeby senior był poddawany aktywizacji. Kiedy osoba, której choroba jest już zaawansowana, nie otrzyma odpowiedniej dawki aktywności od swojego opiekuna, zacznie szukać zajęcia na własną rękę. Niestety najczęściej oznacza to kłopoty, ponieważ konieczność samodzielnego znalezienia zajęcia jest stresująca, co może prowadzić do agresji z jego strony, a nawet zachowania autoagresywnego.
W przypadku aktywizacji osób z demencją konieczne jest zainicjowanie zajęcia. Nie jest tu istotna sama czynność. Najważniejsze jest, by zajęcie, któremu ma senior się oddać będzie przebiegało prawidłowo, pozwoli to też aktywnie spożytkować czas. Drugorzędne znaczenie ma tu, czy aktywizacja będzie dotyczyła porządku w szufladzie, szydełkowania, wspominania przeszłości podczas oglądania pamiątkowych zdjęć. Najważniejsze jest to, by zajęcie sprawiało seniorowi przyjemność, oraz zmobilizowało go do skupienia uwagi i myślenia.