Jak prawidłowo rozmawiać z osobami starszymi?

Nikogo nie dziwi fakt, że prawidłowa komunikacja jest podstawą interakcji międzyludzkich. To dzięki niej tworzą się więzi emocjonalne, a między dwiema osobami pojawia się nić porozumienia. Niewielu ludzi wyróżnia umiejętność swobodnego komunikowania się z innymi, choć jest to bardzo ważne, gdyż tylko poprzez rozmowę możemy wyrazić swoje potrzeby, przekazać wszelkie niezbędne informacje czy poznać oczekiwania rozmówcy. Komunikacja może odbywać się nie tylko za pomocą przekazów werbalnych, lecz także przy wykorzystaniu mowy ciała. Warto więc brać pod uwagę zarówno wypowiadane słowa, jak i wykonywane gesty.

Komunikacja z osobą starszą jest ważna

Opiekunowie osób starszych muszą w odpowiedni sposób komunikować się z podopiecznymi, żeby przekazać bądź uzyskać niezbędne informacje. Ważny jest zatem stały kontakt między opiekunem a podopiecznym. Wiele kwestii opiekun musi uzgadniać z podopiecznym i odwrotnie. Osoba starsza powinna mieć możliwość swobodnego sygnalizowania potrzeb, oczekiwań oraz pojawiających się problemów. Dbając o seniora, należy wspólnie ustalić plan dnia, jak również wszelkie niezbędne czynności.

Problemy komunikacyjne

Opiekunowie nieraz zgłaszają problemy w komunikacji z podopiecznymi. Nic dziwnego – ludzie w starszym wieku cierpią na wiele dolegliwości, które utrudniają przekazywanie informacji. Problem ten dotyczy głównie osób starszych borykających się z licznymi chorobami. Zdarza się, że mówią one niewyraźnie, zapominają słów bądź nieprawidłowo ich używają. Wszystkie wymienione problemy wynikają z nieprawidłowego funkcjonowania umysłu, związanego z wiekiem.

Dość często opiekunowie zauważają, że osoby starsze kilkukrotnie powtarzają pewne zdania czy odpowiadają na pytania całkowicie nielogicznie. Trudności komunikacyjne towarzyszą również ludziom cierpiącym na niedosłuch. Wówczas problem stanowi postępująca choroba albo proces starzenia. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem okazuje się wizyta u specjalisty, gdyż problem z komunikacją sam nie ustąpi. Starsza osoba nie usłyszy dokładnie przekazywanych przez opiekuna informacji, a to z kolei uniemożliwi jej udzielenie prawidłowej odpowiedzi.

Jak już wspomnieliśmy, komunikacja może odbywać się również za pomocą mowy ciała. Niektórzy seniorzy jednak mogą mieć problem nawet z takim rodzajem komunikacji. Wiele osób starszych narzeka na ogólne osłabienie organizmu, co uniemożliwia im właściwe gestykulowanie i wyrażanie emocji za pomocą mimiki twarzy. Wynika to z osłabienia mięśni.

Jak więc komunikować się z osobami starszymi?

Podczas komunikacji z podopiecznym, opiekun powinien dostosować sposób mówienia oraz mowę ciała do możliwości seniora. Jak już wspomnieliśmy, osoby starsze są osłabione i schorowane, zatem trudno im przeprowadzić swobodną rozmowę. Warto zadbać, by czuły się one komfortowo, a także nie stresowały ewentualnymi problemami ze zrozumieniem przekazu, gdyż może się to przyczynić do pogorszenia nastroju. Ważne jest więc zapewnienie podopiecznemu odpowiednich, komfortowych warunków. Waszej rozmowy nie mogą zakłócać sygnały z otoczenia – pamiętaj, żeby wyłączyć telewizor i radio. Ważna jest również atmosfera – dzięki luźnej, pozbawionej stresu atmosferze, osoby starsze czują się bezpieczniej i bardziej komfortowo, co zwiększa szansę na swobodną rozmowę.

Podczas komunikowania się powinniśmy zapewnić seniorom ciszę i spokój. Nie można ich pośpieszać ani zawstydzać zaistniałą, negatywną sytuacją. Osoby borykające się z problemami starczymi wymagają wyrozumiałości i empatii. Bardzo ważny jest sposób rozmowy – opiekun oraz inne osoby nawiązujące kontakt z osobą starszą powinny mówić spokojnie, wyraźnie, a także odpowiednio głośno, ale nie powinny krzyczeć. Dość często zdarza się, że senior na jedno ucho słyszy lepiej niż na drugie. Wówczas rozmowę należy prowadzić od strony sprawniejszego ucha. Niektórzy podopieczni zaś prawie wcale nie słyszą – w takiej sytuacji warto się komunikować za pomocą słowa pisanego.

Możliwości rozmowy z osobą starszą jest wiele, natomiast wybór odpowiedniego sposobu nie należy do łatwych – każdy z nich sprawdzi się bowiem w innej sytuacji. Zawsze jednak należy używać prostego, zrozumiałego słownictwa i budować krótkie, konkretne zdania. Pamiętajmy, aby nic nie robić na siłę oraz uzbroić się w cierpliwość i zrozumienie.