Demencja starcza agresywna

W ostatnich latach coraz więcej Polek decyduje się na emigrację zarobkową do Niemiec. Nie ma w tym fakcie nic dziwnego, ponieważ praca w Niemczech na stanowisku opiekunki osób starszych daje szanse na wysokie, atrakcyjne zarobki oraz zdobycie niezbędnego doświadczenia zawodowego. Taki stan rzeczy nie oznacza jednak, że opieka nad seniorem (w Niemczech oraz jakimkolwiek innym kraju) należy do mało wymagających zadań. Sprawa komplikuje się zwłaszcza w sytuacji, gdy osoba starsza cierpi na poważne, przewlekłe choroby, w tym na przykład na demencję starczą agresywną. Na czym polega to schorzenie i o czym należy pamiętać podczas opieki nad chorym seniorem?

Czym właściwie jest demencja starcza?

Przez demencję starczą rozumie się ogólne obniżenie poziomu sprawności umysłu prowadzące do zaburzenia wartości poznawczych (rozumie się przez to np. słabnącą umiejętność orientacji w terenie, zdolność do rozpoznawania ludzi czy problemy w kojarzeniu faktów). Ma ono swoją przyczynę w nieodwracalnych zmianach mózgu. Według różnych szacunków, w Polsce może cierpieć na demencję nawet pół miliona osób. Demencja dotyka przede wszystkim ludzi, którzy ukończyli osiemdziesiąty piąty rok życia. W innych krajach, w tym między innymi w Niemczech, demencja także jest poważnym problemem. To właśnie dlatego wszyscy ci, którzy zastanawiają się nad podjęcie pracy opiekunki osób starszych w Niemczech, powinni brać pod uwagę tego typu ryzyko.

Demencja starcza agresywna może pojawić się właściwie u każdego seniora niezależnie od jego wcześniejszego trybu życia. W wieku podeszłym bardzo często zdarza się, że osoba, która była dotychczas radosna i serdeczna, zaczyna zachowywać się w sposób nieprzyjemny, a nawet agresywny w stosunku do swoich najbliższych oraz osób odpowiedzialnych za sprawowanie opieki.

To jeszcze niejedyny objaw choroby. Często zdarza się, że podopieczny cierpiący na demencję niespodziewanie zaczyna być podejrzliwy wobec opiekuna, zarzucając podsłuchiwanie, złą wolę, a w skrajnych przypadkach nawet kradzieże. Choć może wydawać się to trudne, to należy podchodzić ze spokojem do tego typu oskarżeń formułowanych przez seniora. Nie wynikają one z braku sympatii, lecz po prostu poważnej choroby, która zaburza prawdziwy obraz rzeczywistości u chorego.

Skąd bierze się agresja u osób cierpiących na demencję starczą?

Choć może wydawać się to dziwne, to w rzeczywistości agresja, krzyk i nieprzyjemne zachowanie jest dla wielu osób objętych demencją właściwie jedynym sposobem na komunikację ze światem. Skąd wynika ten smutny stan rzeczy? Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta: wszystko tak naprawdę zależy od tego, jakie obszary mózgu zostały najbardziej uszkodzone przez postępującą chorobę. Jeśli trwale uszkodzone zostały te partie mózgu, które odpowiadają za emocję czy na przykład modulację głosu, agresywne zachowanie będzie niestety nieodłączną częścią demencji.

Należy przy tym pamiętać, że agresywne zachowanie seniora cierpiącego na demencję nie bierze się znikąd. Najczęściej wynika ono z potrzeb, które odczuwa osoba chora. Może być to na przykład obawa o własne bezpieczeństwo lub potrzeby fizjologiczne (głód, pragnienie, zimno). To właśnie te pozornie błahe zdarzenia mogą przyczynić się do napadu agresji u seniora z demencją.

Jak zapobiegać napadom agresji w przypadku osób chorych na demencję?

Niestety, w obecnych czasach nie ma leku, który jest w stu procentach skuteczny przeciw demencji starczej. Z drugiej strony nie oznacza to jeszcze, że zapobieganie napadom agresji nie jest możliwe. Kluczem do osiągnięcia choroby częściowego sukcesu jest odpowiednie podejście do chorego. Aby złagodzić negatywne skutki demencji przejawiające się agresją, należy na bieżąco dbać o potrzeby seniora. Jeśli podczas opieki nad nim zaobserwujesz, że czynnikiem w największym stopniu powodującym stres u seniora jest np. uczucie pragnienia, podawaj mu regularnie wodę. Zlokalizowanie elementów stresogennych jest niezwykle istotne podczas opieki nad osobą chorą na demencję. Takie postępowanie – o ile jest umiejętne – pozwoli sprawić, że napady agresji będą pojawiać się względnie rzadko.

Co ciekawe, demencja starcza często pojawia się w sytuacji, gdy podopieczny cierpi także na inne choroby typowe dla podeszłego wieku. Może być to na przykład choroba Alzheimera, która powoduje problemy z pamięcią, otępienie umysłu czy rozdrażnienie. Czynnikiem, który zwiększa ryzyko pojawienia się demencji starczej agresywnej, jest także zażywanie niektórych leków (to właśnie dlatego wybór poszczególnych medykamentów powinien być szczegółowo analizowany przez lekarza) czy długotrwały dyskomfort fizyczny (może być to na przykład ból, odleżyny).

Oczywiście, podczas opieki nad podopiecznym z demencją należy koniecznie pamiętać, by nie reagować ze złością na agresję ze strony chorego. Takie działanie z pewnością przyczyni się oraz trwałego popsucia relacji między seniorem i opiekunem. Aby tego uniknąć, wystarczy odrobina cierpliwości, spokoju oraz zrozumienia.