Czy warto pracować „na czarno”?

Wiele osób decydujących się pracować jako opiekun osoby starszej wybiera pracę za granicą. Niestety, forma zatrudnienia pozostawia wiele do życzenia – najczęściej jest to praca „na czarno”, a samego zatrudnienia kandydaci muszą szukać na własną rękę. Ludzie często nie zdają sobie sprawy, jak ogromne zagrożenie może nieść za sobą taki wyjazd. Chcielibyśmy przybliżyć Państwu temat wyjazdów za granicę i związanych z nimi zagrożeń, a także korzyści wynikające ze współpracy z profesjonalną agencją.

Jakie zagrożenia czyhają na osoby pracujące „na czarno”?

Już na samym początku wyjaśniamy, że praca „na czarno” jest przestępstwem. Organy traktują taką formę zatrudnienia jako chęć uniknięcia podatków, ale też obowiązkowych składek na ubezpieczenia zdrowotne i emerytalne. Dla wielu pracodawców oraz opiekunów jest to niestety rozwiązanie korzystne – pracodawca ponosi niższe koszty, a pracownik może zaobić nieco więcej niż osoby zatrudnione legalnie. Czy jednak warto? Coraz częściej prowadzone są kontrole mające na celu wychwycenie nielegalnego zatrudnienia. Osobom biorącym udział w nielegalnym procederze grożą konsekwencje finansowe, a niekiedy nawet kara pozbawienia wolności. W Polsce w takiej sytuacji nakładana jest kara grzywny w wysokości od 500 do 5000 złotych. Dla porównania – w Niemczech zatrudnianie osób „na czarno” może skończyć się karą w postaci do pięciu lat pozbawienia wolności.

Jak poznać, że pracujemy „na czarno”?

Wiele osób często nie zdaje sobie sprawy, że zostają zatrudnieni „na czarno”. Kryteria, według których uznaje się zatrudnienie za nielegalne, są jednak niezwykle jasne:

pracodawca zatrudnia opiekuna bez wcześniejszego podpisania umowy. Wiele osób uważa, że bezpośrednie zatrudnienie u rodziny podopiecznego nie wymaga umowy – niestety jest to błędne myślenie. Legalna praca wymaga podpisania stosownej umowy o pracę pomiędzy podopiecznym, jego rodziną bądź agencją pracy a opiekunem;
pracodawca nie zgłasza osoby zatrudnionej do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego. Opiekun powinien sprawdzić to samodzielnie. Aby upewnić się, że zatrudnienie jest legalne, można poprosić stosowny urząd o potwierdzenie zgłoszenia bądź odwiedzić urząd i osobiście sprawdzić, czy składki są odprowadzane;
w przypadku zatrudnienia poza granicami kraju, a dokładniej w Niemczech, wymagane jest posiadanie dokumentu uprawniającego do podjęcia pracy – druku E-101. Osoby poszukujące zatrudnienia za granicą na własną rękę powinny przypilnować, by otrzymały wskazany druk. Opiekunowie wyjeżdżający do pracy z naszą agencją nie muszą się martwić – każdy z nich otrzymuje niezbędny dokument.

Co, jeśli jednak pracuję „na czarno”?

Jeśli zostałeś zatrudniony „na czarno”, a nie ma na to Twojej zgody, masz prawo, a nawet obowiązek zgłoszenia tego faktu odpowiednim organom. Wykonując zawód opiekuna na terenie Polski, możesz skorzystać z pomocy Państwowej Inspekcji Pracy. Wystarczy zgłosić powyższy fakt instytucji, a ona zajmie się wyjaśnieniem sytuacji. Osoby pracujące za granicą – np. na terenie Niemiec – mają możliwość zgłoszenia powyższego faktu do odpowiednich urzędów, takich jak Arbeisamt, odpowiedników polskich urzędów pracy, bądź Ordungsamt i Zollamt będących odpowiednikami urzędu celnego.

Dlaczego nie warto pracować „na czarno”?

Pracując nielegalnie, tracisz bardzo wiele – nie jesteś objęty składkami ubezpieczeniowymi, a także nie posiadasz żadnych zabezpieczeń socjalnych. Warto wspomnieć, że nie posiadając ubezpieczenia zdrowotnego, opiekun nie może nim objąć członków swojej rodziny. Problem pojawia się również w momencie doznania uszczerbku na zdrowiu – wówczas wszystkie koszty związane z leczeniem opłacane są z kieszeni pracownika, który ponadto nie otrzymuje zasiłku, co może być kłopotliwe, gdy uszczerbek na zdrowiu okaże się trwały. Zaznaczamy również, że brak ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego oznacza nieodprowadzanie składek na przyszłą emeryturę – czas pracy „na czarno” nie jest wliczany do emerytury. Warto pamiętać też, że osoby pracujące nielegalnie nie posiadają prawa do urlopu. Oczywiście, nie oznacza to, że w ciągu roku nie mogą mieć wolnych dni, jednak są one zależne od pracodawcy. Korzystając z zatrudnienia przez profesjonalną agencję, zyskują Państwo wsparcie koordynatora na miejscu zatrudnienia w każdej sprawie – nie są Państwo pozostawieni sami sobie. Osoby zatrudniane „na czarno” dość często mają problem ze znalezieniem pracy po śmierci osoby starszej. W przypadku zatrudnienia przez agencję są one natomiast kierowane w inne, sprawdzone miejsce.

Podsumowując – praca „na czarno” nie jest niczym dobrym. Oczywiście, o ile wszystko idzie po naszej myśli, wiele osób określa ją jako korzystną. Wystarczy jednak małe potknięcie i praca, którą uważaliśmy za najlepsze możliwe zatrudnienie, staje się ogromnym kłopotem. Jeśli więc planujesz rozpoczęcie pracy jako opiekun osoby starszej, rozważ wszelkie możliwości oraz zastanów się, co jest dla Ciebie ważne. Pamiętaj, że zawsze możesz liczyć na naszą pomoc.